Genel
Yeni Sınav Sistemi
Sistemde yapılan değişikliği 2 ana başlıkta toplamak mümkün. Bunlar;
|
a) |
Sınavın içeriğinde ve uygulanış biçiminde yapılan değişiklik |
|
b) |
Puanlamada ve yerleştirmede yapılan değişiklik |
| A) | SINAVIN İÇERİĞİNDE ve UYGULANIŞ BİÇİMİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİK |
Eski sistemde sınavda gelen soruların büyük bir kısmı lise-1 müfredatını içermekteydi. Dolayısıyla lise-2 ve lise-3’de gösterilen konulara ilişkin gelen soru sayısı çok azdı. Hatta bazı derslerde bu müfredattan soru gelmiyordu. Yapılan değişiklikle birlikte artık bütün lise müfredatını içeren sorular bulunacak. Dolayısıyla öğrenci dar bir konu alanının bilgisiyle soruların tamamını yanıtlayamayacak; öğrencinin bütün lise müfredatının bilgisine sahip olması gerekecek.
Eski sistemde öğrenci tek bir oturumda 180 soruyla karşılaşıyordu. Yeni sistemde de öğrencinin çözmesi gereken soru sayısında herhangi bir değişiklik söz konusu değil. Sınav yine tek oturumda, ancak geçmiş ÖSS’lerden farklı olarak iki bölüm halinde uygulanacak. Birinci bölümde öğrencilere 120 soruluk genel yetenek ağırlıklı, bilgiden çok yorumlama gücünü ölçen, tüm dersleri kapsayan, lise birinci sınıf müfredatına uygun ve eski ÖSS’ye benzer sorular sorulacak (Ortak Dersler Sınavı –ODS-da denebilir bu bölüme). Bu testi sınava giren bütün öğrenciler cevaplamak zorunda olacak. İkinci bölümde ise öğrenciler birinci testin bilgi ağırlıklı devamı niteliğindeki soruları cevaplayacak. Toplam 120 sorudan oluşan ikinci test, lise 2 ve 3. sınıfın Türkçe, Matematik, Sosyal Bilimler ve Fen Bilimleri müfredatına göre hazırlanacak, bilgiye dayalı ve ÖYS’ye benzer şekilde olacak (Alan Dersleri Sınavı –ADS-da denebilir bu bölüme). Öğrenci eğer sayısal puanla alan bölümlere yerleşmeyi düşünüyorsa Matematik-2 testi ve Fen Bilimleri-2 testi; eğer EA puan türüyle alan bir bölüme yerleşmeyi düşünüyorsa Edebiyat-Sosyal testi ve Matematik-2 testi; sözel puan türüyle alan bir bölüme yerleşmeyi düşünüyorsa Edebiyat-Sosyal testi ve Sosyal Bilimler-2 testini çözmesi gerekecek (öğrenci kendi alanına göre bu ikinci bölümde 30+30 =60 soru çözmüş olacak). Geçmiş ÖSS’lerde öğrenci 180 dakikada soruları yanıtlamak zorundaydı. Yapılan değişiklikle birlikte öğrenciye soruları cevaplaması için 195 dakikalık bir süre veriliyor.
TESTLER VE SORU SAYILARI
I. Bölüm
(Ortak Derslerle İlgili Testler-Ortak Dersler Sınavı-)
| Türkçe testi | 30 soru |
| Sosyal Bilimler-1 testi (Sos-1) | 30 soru |
| Matematik-1 testi (Mat-1) | 30 soru |
| Fen Bilimleri-1 testi (Fen-1) | 30 soru |
| Test | Testin Kapsamı | Yaklaşık Payı(%) |
Soru Sayısı |
Toplam | |
| Türkçe | Türkçe’yi kullanma gücü ile ilgili sorular | 100 | 30 | 30 | |
| Sos-1 | Sosyal Bilimlerdeki temel kavram ve ilkelerle düşünmeye dayalı sorular | Tarih | 43 | 13 | 30 |
| Coğrafya | 34 | 10 | |||
| Felsefe | 23 | 7 | |||
| Mat-1 | Matematiksel ilişkilerden yararlanma gücüyle ilgili sorular | 100 | 30 | 30 | |
| Fen-1 | Fen Bilimleri temel kavram ve ilkelerle düşünmeye dayalı sorular | Fizik | 43 | 13 | 30 |
| Kimya | 30 | 9 | |||
| Biyoloji | 27 | 8 |
Bu bölümde gelen sorular, genel yetenek ağırlıklı, bilgiden çok yorumlama gücünü ölçen, ÖSS’de gelen sorulara benzer nitelikteki sorulardan oluşacak.
II. Bölüm (Alan Dersleri İle İlgili Testler-Alan Dersleri Sınavı-)
| Edebiyat-Sosyal testi (Ed-Sos) | 30 soru |
| Sosyal Bilimler-2 testi (Sos-2) | 30 soru |
| Matematik-2 testi (Mat-2) | 30 soru |
| Fen Bilimleri-2 testi (Fen-2) | 30 soru |
| Test | Testin Kapsamı | Yaklaşık Payı (%) |
Soru Sayısı |
Toplam |
| Ed-Sos | Türk Dili ve Edeb. (Edebi Metinler dahil) |
57 | 17 | 30 |
| Türkiye Coğrafyası | 27 | 8 | ||
| Psikoloji | 16 | 5 | ||
| Sos-2 | Tarih | 43 | 13 | 30 |
| Ülkeler Coğrafyası | 23 | 7 | ||
| Sosyoloji | 17 | 5 | ||
| Mantık | 17 | 5 | ||
| Mat-2 | Matematik | 70 | 21 | 30 |
| Geometri | 30 | 9 | ||
| Fen-2 | Fizik | 43 | 13 | 30 |
| Kimya | 30 | 9 | ||
| Biyoloji | 27 | 8 | ||
| Dil | Kelime Bilgisi ve Dil Bilgisi | 25 | 25 | 100 |
| Çeviri | 15 | 15 | ||
| Okuduğunu anlama | 60 | 60 |
Bu bölümde gelen sorular, bilgiye dayalı ve ÖYS‘de gelen sorulara benzer nitelikteki sorulardan oluşacak.
Not: Ders ders verilen soru dağılım rakamları yüzdelikler esas alınarak çıkarılmış tahmini değerlerdir. Dil sınavı yine ayrı bir sınav (YDS) olarak uygulanmaya devam edecektir.
| B) | PUANLAMADA ve YERLEŞTİRMEDE YAPILAN DEĞİŞİKLİK |
Ağırlıklı ÖSS Puanları (AÖSS)
Testlerin standart puanlarının çarpılacağı katsayılar
| Türkçe | Sos-1 | Mat-1 | Fen-1 | Ed-Sos | Sos-2 | Mat-2 | Fen-2 | Dil | |
| SAY–1 | 0,3 | 0,2 | 1,0 | 0,7 | - | - | - | - | - |
| SÖZ–1 | 1,0 | 0,7 | 0,3 | 0,2 | - | - | - | - | - |
| EA-1 | 0,8 | 0,3 | 0,9 | 0,2 | - | - | - | - | - |
| DİL | 0,5 | 0,2 | 0,2 | 0,1 | - | - | - | - | 1,2 |
| SAY–2 | 0,3 | 0,2 | 0,5 | 0,35 | - | - | 0,5 | 0,35 | - |
| SÖZ–2 | 0,5 | 0,35 | 0,3 | 0,2 | 0,5 | 0,35 | - | - | - |
| EA-2 | 0,4 | 0,3 | 0,45 | 0,2 | 0,4 | - | 0,45 | - | - |
Not: Verilen katsayılar, ilgili testin standart puanı ile çarpılacak rakamlardır.
Öğrencilere toplam 6 puan bilgisi gelecek. Eğer yabancı dil sınavına da girilmişse bu rakam 7 olacak. Bunlar;
| Sayısal Ağırlıklı Puan-1 | (SAY-1) |
| Sözel Ağırlıklı Puan-1 | (SÖZ-1) |
| Eşit Ağırlıklı Puan-1 | (EA-1) |
| Sayısal Ağırlıklı Puan-2 | (SAY-2) |
| Sözel Ağırlıklı Puan-2 | (SÖZ-2) |
| Eşit Ağırlıklı Puan-2 | (EA-2) |
| Yabancı Dil Ağırlıklı Puan | DİL |
|
SAY-1’in oluşmasında:
|
SÖZ-1’in oluşmasında:
|
|
EA-1’in oluşmasında:
|
|
|
SAY-2’nin oluşmasında:
|
SÖZ-2’nin oluşmasında
|
|
EA-2’nin oluşmasında:
|
DİL puanının oluşmasında
|
Yeni sistemde sınavın ilk bölümü olan ve Ortak Dersler Sınavı (ODS) adıyla nitelendirebileceğimiz 120 soruluk bölümü bütün öğrenciler cevaplayacak. Bu bölümde yapılan netlere göre oluşan puanlar aşağıdaki bölümlere yerleştirmede kullanılacak.
SAY-1, SÖZ-1 ve EA-1 Puanlarının
(Y-ÖSS) Kullanılacağı Yükseköğretim Programları
| 4 |
Meslek Yüksekokulu programları (Sınavsız geçişten sonra boş kalan kontenjanlara yerleştirmede) |
| 4 |
Açıköğretim önlisans programları |
| 4 |
Açıköğretim lisans programları (İngilizce öğretmenliği hariç) |
| 4 |
Özel Yetenek Sınavı sonuçlarına göre (önkayıtla) öğrenci alan lisans programları (ÖSS Kılavuzu Tablo-5) |
| 4 |
Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olanların kendi alanlarındaki (ek puanla girilen) yükseköğretim programları;
|
SAY-2, SÖZ-2 ve EA-2 Puanlarının
(Y-ÖSS) Kullanılacağı Yükseköğretim Programları
Yukarıda sayılanlar (Mesleki teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olanların kendi alanlarındaki, ek puanla girilen yükseköğretim programları ile açıköğretim lisans programları) dışındaki 4 ya da daha çok yıl süreli lisans programları
DİL Puanının (Y-ÖSS-DİL)
Kullanılacağı Yükseköğretim Programları
DİL puanı bir tane olduğu için, yabancı dil ağırlıklı puanla öğrenci alan tüm lisans ve önlisans programları için Y-ÖSS-DİL puanı kullanılacak
Ortak Alan Tablosu ve Ek Puan Katsayısı
Teorikte ortak alan tablosu devam edecek gözükse dahi pratikte öğrenciye soruları çözmesi için verilen zaman bunu mümkün kılmayacaktır. Dolayısıyla öğrenci, bir puan türünde karar kılmak zorunda kalacaktır. Örneğin öğrenci sayısal alandan (Matematik, Fen, Fen Bilimleri gibi) mezunsa sınavdan önce hazırlık aşamasında SAY puan türünden mi yoksa EA puan türünde mi sınava hazırlanacağında karar vermek durumunda. Eğer iki puan türünden alan bölümlere tercihlerinde yer vermeyi düşünüyorsa 195 dakikada cevaplaması gerekecek olan soru adedi 210 soru olacaktır (Türkçe, Mat-1, Fen-1, Sos-1, Mat-2, Fen-2, Ed-Sos testleri toplamı). Dolayısıyla verilen sürede bu soruları cevaplama şansı çok az olacaktır. Bunun yanı sıra 2 farklı puan türünden tercih yapıldığında öğrencinin çalışması gereken konu alanı da çok genişleyecektir. Bu durum iki farklı puan türü çalışmayı mümkün kılmayacaktır.
Bir mesleğe yönelik program uygulayan liselerden mezun olacaklar ya da olanlar için ek puan katsayısında değişiklik yapıldı. Bu değişiklikle birlikte ek puan katsayısı 0,24 yerine 0,08 olarak açıklandı. Açıklanan 0,08 katsayısı bu liseliler için ek puanlı bölümler tercih edildiğinde 4 ile 8 puan arasında bir fark oluşturacaktır. Eski katsayıda (0,24) ise bu fark 12-24 puan arasında olmaktaydı ve bu farkın kapanması oldukça zordu. Şimdi ise puan getirisi fazla olan branşta yapılacak az bir netle bu fark diğer liseliler adına rahatlıkla kapatılabilecek. Tabii alan içi tablolarında ortak olan bölümler için bu durum söz konusu. Bazı bölümler var ki, bu bölümler sadece meslek liseliler için alan içi. Dolayısıyla bu katsayının düşürülmesi bu tip bölümler tercih edildiğinde çok etkili olmayacaktır (diğer liseliler için alan dışı katsayısı devreye girdiği için). Meslek liseleri için öngörülen 0,08 katsayısı özellikle Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerini çok fazla etkileyecektir. Örneğin 2004 taban puanlarına göre Boğaziçi Üniversitesinin Matematik öğretmenliği bölümünün kontenjanlarını Anadolu öğretmen liseliler doldurmuş durumda. Dolayısıyla bu bölüme farklı bir lise türünden bir öğrencinin yerleşme şansı sıfırdı. Çünkü bütün soruları doğru yanıtlayan ve okul 1.’si olan bir öğrencinin alabileceği maksimum puan 380 olacaktır. Bu bölümün 2004 taban puanı ise 381.177. Benzer durumu İngilizce öğretmenliğinin bulunduğu bazı üniversitelerde de görmek mümkün. Bu açıdan yaklaşıldığında katsayının düşürülmesi mantıklı. Ancak katsayının çok düşürülmesi ister istemez diğer lise türündeki öğrencilerin, meslek lisesi öğrencilerinin (özellikle Anadolu öğretmen liselilerin) önünü kapama sonucunu doğuracaktır.